Przyczyny uszkodzenia nerwu twarzowego

Porażenie nerwu twarzowego uważane jest za jedno z częściej występujących porażeń nerwów czaszkowych. Dotyka ono osoby w różnym przedziale wiekowym i może być następstwem rozmaitych czynników oraz chorób, takich jak zapalenie ucha, nowotwory ślinianki przyusznej czy borelioza. Czym charakteryzuje się uszkodzenie nerwu twarzowego oraz jakie są jego przyczyny?

Porażenie nerwu twarzowego. Charakterystyka i objawy

Siódmym nerwem czaszkowym jest właśnie nerw twarzowy, zawierający włókna czuciowe, wydzielnicze oraz ruchowe. Włókna ruchowe stanowią natomiast największą część wszystkich rodzajów włókien składających się na nerw twarzowy. Dzięki włóknom ruchowym możliwe jest unerwienie mięśni mimicznych, mięśni wewnętrznych ucha oraz mięśni szyi. Włókna czuciowe są odpowiedzialne za unerwienie fragmentu skóry za uchem oraz małżowiny, natomiast włókna wydzielnicze unerwiają ślinianki oraz gruczoły znajdujące się w dolnej części jamy ustnej.

Porażenie nerwu twarzowego jest to choroba, która objawia się nagłym osłabieniem lub paraliżem mięśni twarzy. Uszkodzenia nerwu twarzowego dotyczy w przeważającej liczbie przypadków tylko jednej strony twarzy, rzadziej spotykane jest porażenie obustronne.

Charakterystyczne dla porażenia nerwu twarzowego jest to, że rozpoczyna się nagle. Jednymi z pierwszych objawów są bóle za uchem oraz stopniowy brak kontroli nad mięśniami mimicznymi, które przejawiają się w niemożności zamknięcia oka czy zmarszczenia czoła. W wyniku uszkodzenia nerwu twarzowego kącik wargi opada, a twarz ulega wygładzeniu. Co więcej, może dojść także do problemów z odczuwaniem smaku oraz zapachów.

Przyczyny porażenia nerwu twarzowego

Najczęściej występującym rodzajem porażenia nerwu twarzowego jest porażenie samoistne, określane jako porażenie Bella. Niestety, nie do końca wiadomo jakie są jego przyczyny. Uważa się, że może być ono spowodowane m.in. przez wirus opryszczki zwykłej typu I (HSV). Kobiety w ciąży oraz osoby między 15 a 45 rokiem życia są bardziej niż pozostali podatni na porażenie nerwu twarzowego Bella.

Poza porażeniem samoistnym, występują również inne przyczyny powodujące uszkodzenie nerwu twarzowego. Zalicza się do nich w szczególności:

• Zapalenie ucha, co wynika z tego, że jeden z nerwów twarzowych przebiega na przyśrodkowej części jamy bębenkowej, dlatego też zapalenie ucha środkowego może w łatwy sposób przenieść się na taki nerw, doprowadzając do uszkodzenia nerwu twarzowego. Należy jednak pamiętać, że po wyleczeniu zapalenia ucha i odpowiedniej rehabilitacji porażenie ustępuje;
• Pęknięcie podstawy czaszki lub złamanie kości skroniowej;
• Udar mózgu;
• Choroby infekcyjne takie jak półpasiec;
• Zakażenie boreliozą;
• Sarkoidoza, czyli choroba układu odpornościowego, która może dotknąć każdy narząd. Polega na tworzeniu się na organach grudek zapalnych;
• Rzadziej występującą przyczyną jest zespół Melkerssona-Rosenthala. Jego podłoże stanowi ziarniniakowe zapalenie naczyń, którego jednym z objawów może być porażenie nerwu twarzowego;
• Zespół Guillaina-Barrégo;
• Stwardnienie rozsiane;
• Nowotwór ślinianki przyusznej;
• Powikłania po zabiegach operacyjnych w obrębie głowy.